Cấu Tạo Bộ Biến Mô Thủy Lực: Tìm Hiểu Chi Tiết Về Hệ Thống Truyền Lực Hiệu Quả

Bộ biến mô thủy lực được thiết kế dưới dạng một khối kín, chứa đầy dầu truyền động (ATF - Automatic Transmission Fluid) và bao gồm các bộ phận chính hoạt động phối hợp nhịp nhàng để truyền lực từ động cơ đến hộp số. Dưới đây là các thành phần chính cấu thành nên bộ biến mô thủy lực, mỗi bộ phận đảm nhận một vai trò cụ thể để đảm bảo hiệu suất vận hành tối ưu.

• Bánh bơm (Pump):
  Bánh bơm được gắn trực tiếp vào vỏ biến mô, kết nối với trục khuỷu của động cơ thông qua đĩa dẫn động. Bộ phận này bao gồm các cánh quạt cong có góc cạnh, được thiết kế để tạo dòng dầu áp suất cao khi động cơ quay. Bánh bơm hoạt động tương tự như một máy bơm ly tâm, hút dầu từ hộp số tự động và đẩy về phía tuabin. Vòng dẫn hướng được lắp ở mép trong của các cánh bơm giúp đảm bảo dòng dầu chảy êm ái, giảm thiểu tổn hao năng lượng.

• Tuabin (Turbine):
  Tuabin được kết nối trực tiếp với trục đầu vào của hộp số, bao gồm các cánh cong được bố trí ngược chiều với cánh bơm để tiếp nhận dòng dầu từ bánh bơm. Khi dầu va vào các cánh tuabin, năng lượng thủy lực được chuyển đổi thành mô-men xoắn, làm quay tuabin và truyền lực đến hộp số. Tuabin còn được tích hợp một ly hợp khóa (lock-up clutch) phía sau, giúp kết nối trực tiếp động cơ với hộp số khi xe đạt tốc độ cao, tăng hiệu suất truyền động.

• Stator (Cánh hướng):
  Nằm giữa bánh bơm và tuabin, stator đóng vai trò định hướng dòng dầu quay trở lại từ tuabin về bánh bơm. Các cánh của stator được thiết kế để thay đổi hướng dòng dầu, thường lên đến gần 90 độ, giúp tăng mô-men xoắn bằng cách bổ sung lực đẩy cho bánh bơm. Stator được cố định trên vỏ hộp số thông qua khớp một chiều, cho phép nó quay cùng chiều với trục khuỷu nhưng khóa lại nếu có xu hướng quay ngược, đảm bảo hiệu quả khuếch đại mô-men.

• Khớp một chiều (One-way Clutch):
  Khớp một chiều hỗ trợ stator bằng cách cho phép nó quay tự do theo chiều quay của trục khuỷu nhưng ngăn chặn chuyển động ngược lại. Điều này đảm bảo dòng dầu được định hướng chính xác, tăng cường khả năng khuếch đại mô-men xoắn, đặc biệt khi xe ở tốc độ thấp hoặc dừng hẳn.

• Vỏ biến mô (Housing):
  Vỏ biến mô bao bọc tất cả các thành phần bên trong, bảo vệ chúng khỏi các tác động cơ học từ môi trường. Vỏ được gắn với bánh đà của động cơ, quay đồng tốc với động cơ và đảm bảo toàn bộ hệ thống hoạt động trong môi trường dầu kín, giảm ma sát và tăng độ bền.

• Bộ ly hợp khóa (Lock-up Clutch):
  Bộ ly hợp khóa là một tính năng quan trọng giúp tăng hiệu suất truyền động. Khi xe đạt tốc độ ổn định (thường trên 60 km/h), ly hợp khóa được kích hoạt để kết nối trực tiếp bánh bơm và tuabin, giảm tổn hao công suất do truyền động thủy lực. Lò xo giảm chấn được tích hợp để hấp thụ lực xoắn, ngăn ngừa va đập khi ly hợp khóa hoạt động.

Tùy thuộc vào thiết kế và ứng dụng, biến mô thủy lực được chia thành hai loại chính: biến mô một tầng và biến mô ba tầng. Mỗi loại có cấu tạo và đặc điểm riêng biệt, phù hợp với các nhu cầu vận hành khác nhau.

• Biến mô thủy lực một tầng:
  Loại này bao gồm ba thành phần chính: bánh bơm, tuabin và stator, được thiết kế với hai loại vỏ: cố định hoặc xoay. Biến mô một tầng nổi bật với sự đơn giản, bền bỉ và đáng tin cậy, thường được sử dụng trong các ứng dụng công nghiệp như ngành dầu khí. Tuy nhiên, khả năng khuếch đại mô-men xoắn của loại này thấp hơn so với biến mô ba tầng.

• Biến mô thủy lực ba tầng:
  Sử dụng ba vòng cánh tuabin, biến mô ba tầng có khả năng tăng mô-men xoắn gấp năm lần so với mô-men đầu ra của động cơ, mang lại hiệu suất vượt trội. Thực tế, loại này có thể tạo ra công suất 335 mã lực tại 2.400 vòng/phút, 420 mã lực tại 2.400 vòng/phút hoặc 580 mã lực tại 2.200 vòng/phút, tùy thuộc vào thiết kế cụ thể. Biến mô ba tầng đặc biệt phù hợp với các xe cần mô-men xoắn lớn để di chuyển dễ dàng, tương đương hiệu quả của ly hợp cơ khí.

Bộ biến mô thủy lực là một thành phần không thể thiếu trong hệ thống truyền động của xe số tự động, với cấu tạo bao gồm bánh bơm, tuabin, stator, khớp một chiều, vỏ biến mô và ly hợp khóa. Mỗi bộ phận đảm nhận vai trò riêng biệt, phối hợp nhịp nhàng để truyền và khuếch đại mô-men xoắn, giúp xe vận hành mượt mà và hiệu quả. Hiểu rõ cấu tạo của biến mô không chỉ giúp bạn nắm bắt cách hoạt động của xe mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo dưỡng định kỳ. Nếu bạn cần hỗ trợ bảo dưỡng hoặc sửa chữa, VATS luôn sẵn sàng mang đến giải pháp đáng tin cậy, nâng cao tuổi thọ và hiệu suất cho hệ thống truyền động của xe.

• Email: [email protected]

• Số điện thoại: 0942 65 65 69

• Địa chỉ: Số 11/2 đường 34, phường Hiệp Bình Chánh, Quận Thủ Đức, TPHCM

• Trang web cá nhân hoặc các tài khoản mạng xã hội:

Nền tảng Social của VATS

• Trang chủ: https://vats.com.vn/

• Sửa chữa hộp số: https://vats.com.vn/dich-vu/hop-so

• Dịch vụ sửa chữa ô tô: https://vats.com.vn/dich-vu

• Tác giả: Vũ Quốc Phong

• Fanpage: https://www.facebook.com/VNAutoTransmissionService/

• Instagram: https://www.instagram.com/vatscomvn/

• Provecho: https://www.provecho.bio/@vats

• Trang blog của VATS: https://vats.seesaa.net/

• Webflow: https://vatscomvn.webflow.io/

• Typefully: https://typefully.com/SuaChuaHopSoOto

• Linktree: https://linktr.ee/vatscomvn

• Biolink: https://bio.link/vatscomvn

• X.com: https://x.com/SuaChuaHopSoOto

• Aboutme: https://aboutme.style/vatscomvn

• Seesaa: https://vats.seesaa.net/

• Đường đến VATS: https://maps.app.goo.gl/jXnyQqcupQHR65DU8